میتوان گفت ترموستات یخچال یکی از مهمترین قطعات یخچال فریزرهاست.
ترموستات قطعه ایست که فارغ از نوع یخچال, در تمامی یخچال فریزرها اعم از قدیمی و جدید وجود دارد. تنظیم درجه یخچال, دمای مناسب یخچال و فریزر, خاموش روشن شدن موتور یخچال, مدت زمان اتومات یخچال و مواردی از این دست, موضوعاتی هستند که به ترموستات ارتباط دارند.
ترموستات در واقع مسئولیت ثابت نگه داشتن دمای یخچال فریزر را بعهده دارد. اگر ترموستات وجود نداشت, کمپرسور یا موتور یخچال یکسره کار می‌کرد و عملا قادر نبودیم دمای یخچال را تنظیم کنیم.
در این مطلب قصد داریم با هم به بررسی این قطعه بپردازیم.
ترموستات یخچال چگونه کار می‌کند؟
همانطور که گفته شد ترموستات در یخچال یا رله دما وظیفه ثابت نگه داشتن دما را به عهده دارد.
وقتی با باز شدن درب یخچال یا قرار دادن ماده غذایی گرم در یخچال, دمای یخچال بالا می‌رود, ترموستات به کمپرسور یا موتور یخچال دستور روشن شدن می‌دهد. در این مرحله کمپرسور روشن شده و تا زمانی که یخچال به دمای مورد نظر نرسیده کار می‌کند.
وقتی دمای کابین یخچال, به دمای مورد نظر رسید, این قطعه در یخچال دستور خاموش شدن کمپرسور را صادر کرده و کاهش دما متوقف می‌شود.
در واقع ترموستات قطعه ایست مکانیکی که وظیفه قطع و وصل کردن جریان کمپرسور را به عهده دارد تا بتوان دمای یخچال را در مقدار مشخصی تنظیم کرد و ثابت نگه داشت.
در یخچالهای قدیمی تر درجه ترموستات به صورت دستی با ولوم تنظیم دما انجام می‌شد ولی در یخچالهای جدید که دارای نمایشگر دیجیتال هستند, این عمل به صورت دیجیتالی انجام می‌شود.
تنظیم درجه ترموستات
دمای مناسب یخچال فریزر و تنظیم درجه یخچال از موضوعاتی هستند که به ترموستات یخچال مربوطند. تنظیم درجه دمای ترموستات روی دمای مناسب در فصول مختلف, نه تنها سبب افزایش طول عمر مواد غذایی و کاهش مصرف برق شده, بلکه سبب کاهش استهلاک کمپرسور و افزایش طول عمر آن نیز می‌گردد.
بهترین دما برای یخچال 37 درجه فرنهایت و برای فریزر 0 درجه فارنهایت یا بین 5 تا 7 درجه سانتی‌گراد برای یخچال و منفی 18 تا منفی 20 درجه سانتی‌گراد برای فریزر می‌باشد.
اما تنظیم دمای یخچال بر روی این اعداد تنها برای یخچالهای دارای نمایشگر دیجیتال امکان‌پذیر است و برای یخچالهای بدون نمایشگر و دارای درجه تنظیم مکانیکی, باید از بین اعداد 1 تا 5 یکی را انتخاب کنید. توجه داشته باشید در این نوع یخچال فریزرها, عدد بزرگتر به معنی کار بیشتر کمپرسور, سرمای بیشتر و دمای پایینتر برای یخچال فریزر شماست.
نکته: بهتر است بدانید دمای محیط بیرونی یخچال, حتی وقتی درب یخچال بسته است, بر روی دمای یخچال تاثیر می‌گذارد. پس بهتر است در فصول گرم سال دمای یخچال را کمی پایینتر از دیگر فصول قرار دهید.
انواع ترموستات یخچال
تمامی ترموستات‌ها یک وظیفه را در یخچال فریزر بر عهده دارند و آن ثابت نگه داشتن دمای یخچال به وسیله قطع و وصل کردن جریان برق کمپرسور است. ولی ترموستات‌های یخچال انواع مختلفی داشته و این عمل را به روش‌های مختلفی انجام می‌دهند.
انواع ترموستات برای یخچال عبارتند از:
- ترموستات مدل فشار بخار
- ترموستات مدل دو قطبی
- کنترلرهای دیجیتالی یا جامد الکتریکی
علائم خرابی ترموستات در یخچال
خرابی ترموستات یخچال علاوه بر تاثیر بر عملکرد یخچال و خرابی مواد غذایی شده, بلکه مصرف برق و استهلاک دستگاه را به میزان قابل توجهی افزایش می‌دهد. پس بهتر است علائم خرابی ترموستات را بدانیم تا در در صورت بروز مشکل سریعا آن را برطرف کنیم.
1. بالا رفتن دمای یخچال فریزر
یکی از دلایل گرم شدن یخچال فریزر, خرابی ترموستات یخچال است. اگر متوجه شدید که یخچال به اندازه کافی سرد نیست و با تنظیم درجه دما بر روی دمای پایینتر نیز این مشکل همچنان وجود دارد, باید به خرابی ترموستات شک کنید. در واقع در این حالت ترموستات , که باید با بالا رفتن دمای یخچال, دستور روشن شدن کمپرسور را صادر کند, با مشکل مواجه شده و این کار را انجام نمی‌دهد.
البته این مشکل می‌تواند دلایل دیگری نیز داشته باشد که باید توسط کارشناس بررسی شوند.
2. یخ زدن مواد غذایی داخل یخچال
اگر متوجه یخ زدن مواد غذایی داخل یخچال خود شدید ابتدا دمای یخچال را کمی بالا برده و چند ساعت صبر کنید. اگر این مشکل همچنان وجود داشت, علت آن می‌تواند خرابی ترموستات باشد. در این حالت, ترموستات باید با رسیدن یخچال به دمای مورد دستور قطع برق کمپرسور و خاموشی آن را صادر کند که این کار را انجام نمی‌دهد.
3. ثابت نبودن دمای یخچال
وظیفه ترموستات ثابت نگه داشتن دمای یخچال است. اگر متوجه شدید که دمای یخچال تغییرات محسوسی دارد و ثابت نیست احتمالا ترموستات یخچال خراب شده است.
در این حالت مواد غذایی با بالا رفتن دمای یخچال فاسد و با پایین آمدن بیش از حد دما یخ می‌زنند.
4. یخچال تمام مدت کار می‌کند
از مهمترین نشانه‌های خرابی ترموستات اتومات نکردن یخچال است. ترموستات وظیفه دارد با رسیدن یخچال به دمای مطلوب, دستور خاموشی کمپرسور را صادر کند. در صورت خرابی ترموستات این کار انجام نشده و کمپرسور تمام وقت کار می‌کند.
البته باید بدانید کار کردن دائم کمپرسور تا حدود 6 ساعت طبیعی بوده و جای نگرانی نیست. اما اگر کمپرسور بیش از این میزان کار می‌کند باید به خرابی ترموستات شک کنید.
5. کار نکردن کمپرسور با وجود روشن بودن لامپ یخچال
اگر یخچال فریزر برق دارد و چراغ‌ها و نمایشگر آن روشن بوده ولی کمپرسور کار نمی‌کند و یخچال گرم است می‌تواند به معنا خرابی ترموستات باشد.
برای تست کار کردن کمپرسور میتونید با دست بدنه آن را لمس کنید, اگر کمپرسور سرد باشد یعنی کار نمی‌کند. کمپرسسور یخچال‌ها اغلب در پشت و قسمت پایینی یخچال قرار دارند.
علائم سوختن ترموستات یخچال چیست؟
مسئولیت تنظیم دما، کارکرد و عدم کارکرد موتور به ترموستات واگذار شده
- در صورت سوختن ترموستات موتور دستگاه شما وارد مدار نمیشه و پروسه سرما سازی متوقف میشه
- در صورت شکستگی بالبِ ترموستات برق به موتور نمی‌رسه چون عملکرد ترموستات بدون بالب کاملا متوقف شده
- انجماد مواد غذایی داخل یخچال
- دیدن یخ ضخیم به شکل مربع یا مستطیل در دیواره ی انتهای یخچال
- یکسره کار کردن کمپرسور
این ها جزو مواردی می باشد که احتمال خرابی ترموستات یخچال در آن وجود دارد
تست خرابی ترموستات
تست دستی ترموستات
برای تست خرابی ترموستات کافیست محل قرارگیری ترموستات را باز کرده دو سیم ورودی و خروجی ترموستات که به موتور میرسد را بهم متصل کنیم.سپس یخچال فریزر را به برق می زنیم.اگر موتور روشن شد ترموستات خراب است و اگر روشن شد سالم است.
تست توسط اهم متر
این تست را با هم متر هم میتوان انجام داد.دو سر اهم متر را به پایه های ورودی و خروجی وصل میکنیم.اگر در حالت وصل ترموستات بیزر چک داد و زمانی که ترموستات را قطع کردیم بیزر چک قطع شد ترموستات سالم است.
تست به روش دستی اما دقیق تر
نمیتوان به روش هایی که قبل تر گفته شد بسنده کرد.بهتر است سیم ها را به محل قرارگیری خود وصل کنیم.سپس بالب ترموستات را در دست بگیریم تا حرارت دست به آن انتقال یابد.در این حالت موتور باید شروع بکار کند.بعد از انجام اینکار ترموستات را روی حالت کم قرار می دهیم و بالب آن را در محلولی از آب و یخ که چند دقیقه است فراهم کردیم قرار می دهیم اگر موتور خاموش شد یعنی ترموستات سالم است.
محافظت از ترموستات در یخچال
با رعایت نکات زیر می‌توانید طول عمر ترموستات را افزایش دهید:
- از باز و بسته کردن بی مورد درب یخچال خودداری کنید
هر بار که درب یخچال را باز می‌کنید تعادل دمایی یخچال به هم ریخته و کمپرسور مجبور می‌شود برای ایجاد دمای مطلوب شروع به کار کند. هر چه بیشتر این تعادل را به هم بزنید, ترموستات و کمپرسور مجبور به کار بیشتر در نتیجه استهلاک بیشتر خواهند بود. - از قرار دادن غذای گرم در یخچال بپرهیزید
برای قرار دادن مواد غذایی در یخچال, ابتدا اجازه دهید سرد شوند سپس آنها را درون یخچال قرار دهید. با این کار به افزایش طول عمر ترموستات و کمپرسور کمک می‌کنید. - یخچال را در محیطی با دمای متعادل قرار دهید
همانطور که گفته شد دمای محیط روی دمای یخچال تاثیر می‌گذارد. پس برای بهبود عملکرد یخچال, آن را در محیط‌های گرم مثل نزدیک اجاق گاز یا در معرض آفتاب قرار ندهید تا ترموستات و کمپرسور مجبور به کار بیش از اندازه برای تنظیم دما نباشند. - دمای یخچال را با توجه به فصل تنظیم کنید
در فصول گرم دمای یخچال را کمی پایین بیاورید ولی در فصول سرد نیازی به قرار دادن دمای یخچال روی دماهای خیلی پایین نیست.
با قرار دادن دمای یخچال روی دمای مناسب از کار کردن بیش از اندازه ترموستات یخچال و کمپرسور جلوگیری کنید. - یخچال را بیش از اندازه پر نکنید
پر کردن بیش از حد یخچال باعث می‌شود گردش هوای سرد در یخچال و بین مواد غذایی به درستی انجام نشده و کارایی یخچال کم شود. اگر یخچالتان پر از مواد غذاییست, پس از اینکه احساس کردید دمای یخچال بالاست و مواد غذایی به درستی سرد نمی‌شوند, به جای پایین آوردن دمای یخچال, کمی یخچال را خلوت کنید.
جمع بندی
یخچال فریزرها سه نوع مکانیکی, الکترونیکی و نیمه مکانیکی هستند. تنظیم دما در یخچال فریزرهای مکانیکی و نیمه مکانیکی با استفاده از ترموستات و این عمل در یخچال فریزرهای الکترونیکی که بورد دارند, بر عهده بورد یخچال فریزر است. با توجه به اینکه مشکلات مختلف در یخچال فریزر می‌تواند دلایل متفاوتی داشته باشند, پیشنهاد میکنیم برای عیب یابی دقیق یخچال فریزر از متخصصین مربوطه کمک بگیرید.
سلام ببخشید من یخچالم خیلی صدا میده بعد چند روز پیش یک نفرو آوردم که درست کنه گفت از ترموستاته نشانه های خرابی ترموستات یخچال صدای زیاده؟ هزینه زیادی بهم گفت نزاشتم تعمیر کنه
سلام شما برای تست خرابی ترموستات یخچال میاید؟
سلام عباس عزیز
بله, ما برای هرگونه عیب یابی یخچال فریزر تکنسین مربوط به برند یخچال فریزرتون رو اعزام میکنیم. قبل از اعزام هم کارشناس مربوطه بهتون مشاوره تلفنی میده تا مطمئن بشه مشکلتون تلفنی حل نمیشه و نیاز به مراجعه تکنسین داره.
فقط کافیه فرم درخواست رو پر کنید یا با ما تماس بگیرید.
چجوری میتونم ترموستات یخچال امرسان رو عوض کنم؟
سلام فرشید عزیز. روز بخیر
ابتدا باید محل قرار گیری ترموستات رو پیدا کنید. در یخچال شما احتمالا یا روی سقف یخچال یا روی بدنه داخلی و قسمت بالای یخچال قرار گرفته. پیچ های نگهدارنده محفظه رو باز کرده و ترموستات رو از جاش خارج کنید. قبل از اینکار باید مدل ترموستات یخچال فریزرتون رو دقیقا بدونید و تهیه کنید. سپس ترموستات جدید رو جایگزین کنید. اگر ابزار یا تجربه کافی ندارید پیشنهاد می کنیم از یک متخصص کمک بگیرید.
میتونید از متخصصین فیسکی مشاوره رایگان تلفنی هم بگیرید تنها کافیه باهامون تماس بگیرید.
اگر ترموستات یخچال خراب باشد چه اتفاقی می افته درستش نکنیم؟
سلام وقت بخیر
در این صورت یا یخچال بیش از اندازه کار میکنه و مثل فریزر همه چیز یخ میزنه یا اصلا سرد نمیکنه و مثل کمد میشه! ترموستات یخچال وظیفه ثابت نگه داشتن دما روی دمای مورد نظر رو داره و قطعه ای نیست که بشه خرابیش رو نادیده گرفت.
باز هم سوالی بود در خدمتتون هستیم.
تشخیص خرابی ترموستات یخچال چطوریه؟
سلام فرزاد عزیز
علائم خرابی ترموستات 1.قطع نکردن و کار دائم کمپرسور که منجر به برفک میشه و 2.قطع بودن و عدم کارکرد موتور. برای تستش هم دو سر مولتی متر رو به دو سر ورودی و خروجی ترموستات وصل کنید بعد ترموستات رو روی درجه صفر قرار بدید. بیزر چک مولتی متر باید قطع و موتور خاموش بشه. در این صورت ترموستات سالمه.
سلام ببخشید یه سوالی داشتم چگونه ترموستات یخچال را یکسره کنیم ؟